Hagar znaczy wyrwana z pęt śmierci

fot. images.metmuseum.org

Wszystko zaczęło się od tego, że Sara była niepłodna i Abraham pozostawał bezpotomny – mimo upływu lat i obietnicy Bożej, że stanie się ojcem mnóstwa narodów. Aby ratować swój honor i dać potomstwo Abrahamowi, Sara uciekła się do niezrozumiałego dziś dla nas sposobu, mianowicie pozwoliła, aby to niewolnica urodziła dziecko Abrahamowi, które równocześnie stałoby się dzieckiem Sary. Moglibyśmy powiedzieć, że w pewnym sensie Hagar była traktowana jak współczesna surogatka: miała urodzić Abrahamowi dziecko zamiast Sary, jego żony. Z jednej strony, była to nobilitacja dla niewolnicy, że mogła legalnie – jak na tamte czasy – zajść w ciążę ze swoim panem, ale z drugiej strony, wciąż pozostawała tylko niewolnicą.

Faktycznie, Hagar poczęła dziecko. Jednak zbyt łatwo uwierzyła, że jest z tego powodu ważniejsza od Sary, i zaczęła okazywać pogardę swojej pani. Skończyło się to tym, że Sara upokorzyła Hagar, aby poskromić jej zapędy, a obrażona niewolnica w emocjach uciekła na pustynię. Nie wiadomo, w jaki sposób potoczyłyby się losy Hagar, gdyby nie zaopiekował się nią Anioł Boży. On polecił jej wrócić do domu Abrahama i pogodzić się ze swoją panią. Obiecał jej również, że będzie miała liczne potomstwo.

Hagar posłuchała, poddała się Sarze, urodziła Abrahamowi syna i wydawało się, że już wszystko będzie dobrze. Tymczasem Bóg okazał miłosierdzie żonie Abrahama i ta w swej starości urodziła sssyna Abrahamowi. Jej pozycja radykalnie się umocniła. Gdy później syn Hagar – Izmael kpił sobie z Izaaka, syna Sary, miarka się przebrała. Sara zmusiła Abrahama, by ten pozbył się Hagar i jej syna. W efekcie Hagar po raz drugi znalazła się na pustyni, pozbawiona zupełnie środków do życia.

fot. images.metmuseum.org

W podobnej sytuacji była Hagar. Na pustyni zionącej śmiercią, pozbawiona wsparcia rodziny, która zwłaszcza w tamtych czasach dawała gwarancję przetrwania, niechybnie była skazana razem ze swoim synem na rychłą śmierć. Gdy skończył się chleb i opróżnił bukłak wody, który na drogę dał jej Abraham, wówczas zdesperowana Hagar pozostawiła swojego syna Izmaela pod krzewem, aby miał choć odrobinę cienia, i odeszła. Nie miała serca, aby patrzeć, jak jej dziecko umiera z głodu. Księga Rodzaju nie podaje, jak długo Hagar przeżywała swoją traumę. Dowiadujemy się jednak, że i tym razem zainterweniował Anioł Boży, który wskazał Hagar miejsce, gdzie znajdowała się studnia z wodą. Dzięki temu odzyskała nadzieję i ostatecznie uratowała życie swoje i chłopca. Według tradycji, z rodu Izmaela wywodzą się liczne plemiona arabskie. Bóg dotrzymał zatem obietnicy danej Hagar, że stanie się (podobnie jak Abraham) matką licznego potomstwa.

Jeśli nawiązujemy w naszym aktualnym numerze „Wstań” do postaci Hagar i jej matczynego cierpienia z powodu śmiertelnego zagrożenia dla jej syna, to czynimy to, by uwrażliwić nas na sytuację niejednej matki, która zmaga się z poważną, czasem nieuleczalną chorobą swojego dziecka, z całym lękiem, że może je utracić, a w tych najtrudniejszych przypadkach – z doświadczeniem śmierci swojego potomstwa. Są to z pewnością doświadczenia zupełnie nieprzekazywalne dla innych, którzy ich nie doświadczyli. Nie są jednak obojętne samemu Bogu, który oddał swojego niewinnego Syna na śmierć, czy Maryi, Matce Bożej, stojącej pod krzyżem, na którym umierał Jej ukochany Syn. Oczywiście, nie chodzi tu o łatwe pocieszanie matek i rodzin dotkniętych tak bolesnym doświadczeniem. Chodzi bardziej o wskazanie na tego Boga, który ma najczulsze Serce i rozumie nasz ból oraz z całą pewnością jest blisko nas w tych naszych traumach, naszym cierpieniu i bezradności, tak jak był blisko Hagar przez swego Anioła. I choć nie rozumiemy, dlaczego tak trudne doświadczenia spotykają rodziców, to jednak ufamy, że nasze dzieci, choć odeszły, mają swoje miejsce przy kochającym Sercu Boga, a nam samym Bóg da siłę, by poradzić sobie z traumą rozłąki z nimi.