Zadania pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej

fot. depositphotos.com
Każdy pacjent w naszym kraju jest lub przynajmniej powinien być zapisany do lekarza pierwszego kontaktu. Świadczenia z tego zakresu realizowane są w ramach POZ, czyli podstawowej opieki zdrowotnej. Dokonując wyboru wspomnianego lekarza, wypełniamy także deklarację wyboru pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej oraz położnej. Czasem zdarza się tak, że pacjent ma większy kontakt z pielęgniarką czy położną niż z lekarzem.
Co obejmuje praca pielęgniarki środowiskowo-rodzinnej?
Pielęgniarka rodzinna realizuje opiekę nad osobą, rodziną i populacją lokalną w środowisku zamieszkania z uwzględnieniem miejsca wykonywania świadczeń w warunkach domowych. Opieka ta obejmuje:
- promocję zdrowia i profilaktykę chorób, np.: edukację zdrowotną; prowadzenie i monitorowanie stanu zdrowia dzieci; organizację grup wsparcia – świadczenia pielęgnacyjne, jak np. wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych; przygotowanie do samoopieki i samopielęgnacji w chorobie i niepełnosprawności;
- świadczenia diagnostyczne, takie jak prowadzenie wywiadów środowiskowych; wykrywanie odchyleń rozwojowych od normy; ocenę jakości życia i stanu psychofizycznego podopiecznego; wykonywanie podstawowych pomiarów życiowych i ich interpretację; pobieranie materiału do badań diagnostycznych;
- świadczenia lecznicze, do których zaliczamy: udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i w przypadkach nagłych zachorowań, w tym prowadzenie resuscytacji krążeniowo-oddechowej; podawanie leków różnymi drogami i technikami zleconymi przez lekarza oraz zgodnie z odrębnymi przepisami; zakładanie opatrunków na rany, odleżyny, oparzenia; cewnikowanie pęcherza u kobiet (po przeszkoleniu – u mężczyzn); płukanie pęcherza; wykonywanie wlewek doodbytniczych; wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-leczniczych w stomiach, przetokach i ranach trudno gojących się; zdejmowanie szwów na zlecenie lekarza; wykonywanie inhalacji; przeprowadzanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna; stawianie baniek; ustalanie diety w żywieniu przewlekle chorych; dobór technik karmienia w zależności od stanu chorego;
- świadczenia rehabilitacyjne, które obejmują: rehabilitację przyłóżkową w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z procesu chorobowego i długotrwałego unieruchomienia; usprawnianie ruchowe; drenaż ułożeniowy, prowadzenie gimnastyki oddechowej; ćwiczenia ogólnousprawniające; ułożenie i przemieszczanie chorego w łóżku.
Wspomnianą opieką objęte są osoby niezależnie od płci i wieku, osoby niepełnosprawne czy chorzy w stanie terminalnym.
Zadania położnej środowiskowej
Położna rodzinna realizuje kompleksową pielęgnacyjną opiekę położniczo-neonatologiczno-ginekologiczną obejmującą: edukację w zakresie planowania rodziny; opiekę w okresie ciąży, porodu i połogu; opiekę nad kobietą, noworodkiem, niemowlęciem do ukończenia 2. miesiąca życia i całą rodziną; opiekę w chorobach ginekologicznych; opiekę nad kobietą w każdym okresie jej życia.
Warte podkreślenia stają się tutaj tak zwane patronaże położnej, które realizuje ona w domu pacjentki i nowo narodzonego dziecka. Podczas takich wizyt położna uczy lub sprawdza umiejętności opieki nad noworodkiem, a także udziela porad dotyczących karmienia. Nie należy w takich sytuacjach bać się pytać o rzeczy trudne dla młodej matki, a które może w prosty sposób wyjaśnić położna lub ewentualnie pokierować matkę dalej.

fot. depositphotos.com
Życzliwe spojrzenie
Jak widzimy, wachlarz usług świadczonych przez pielęgniarki i położne w ramach podstawowej opieki medycznej jest bardzo szeroki. W tym miejscu należy uwrażliwić pacjentów na spojrzenie „po ludzku” na ich pracę. Osoby te często są pomijane w naszym społeczeństwie lub marginalizuje się ich usługi, a tak naprawdę stanowią ogromną część systemu opieki zdrowotnej. Nieraz życzliwe słowo od pacjenta sprawia, że w zabieganej codzienności i nadmiarze obowiązków człowiek czuje się człowiekiem. Tak często zapominamy o tym, kim jesteśmy, zapominamy o tym, że jesteśmy ludźmi, a stajemy się dla siebie wilkami w ludzkich skórach, stawiając sobie tylko wymagania, żądania i roszczenia.
Nieraz życzliwe słowo od pacjenta sprawia, że w zabieganej codzienności i nadmiarze obowiązków człowiek czuje się człowiekiem.
Często zdarza się, że w świecie pełnym techniki i elektroniki człowiek czuje się samotny. Dotyczy to zwłaszcza osób starszych, dla których odwiedziny pielęgniarki rodzinnej są wielkim przeżyciem i czasem długo oczekiwanym momentem. W tym miejscu warto wskazać personelowi służby zdrowia konieczność spojrzenia na pacjenta, często narzekającego, z życzliwością oraz w myśl słów: „Cokolwiek uczyniliście jednemu z tych moich najmniejszych, Mnieście uczynili” (por. Mt 25,40). Gdziekolwiek jesteśmy, jakiekolwiek pełnimy posługi i zadania, konieczne jest oddanie ich Jezusowi, tak, aby to On mógł w nas i przez nas działać.
GERD – a co to takiego?
Choroba refluksowa przełyku (ang. Gastroesophageal reflux disease, GERD) to stan, który powstaje, gdy patologiczne cofanie się treści żołądkowej do przełyku powoduje dokuczliwe objawy i/lub powikłania.
Doraźne skutki picia
Kiedy jest mowa o wpływie alkoholu na organizm, zwykle koncentrujemy się na skutkach częstego nadmiernego picia. Jednak jednorazowe spożycie alkoholu również ma swoje konsekwencje, o których warto pamiętać, sięgając po kieliszek.
Noe – nagi i upojony
Burzliwe były początki biblijnego świata. Oto człowiek, który miał się stać zwieńczeniem dzieła stworzenia, okazał się przyczyną zepsucia idealnego świata stworzonego przez Boga: grzech Adama i Ewy, bratobójstwo dokonane przez Kaina na Ablu. Jednak i z tym uporał się Stwórca.