Słowo w temacie

fot. rawpixels.com

Już od pierwszych wersetów księgi autor wprowadza nas w historię głównego bohatera – Izraelity zachowującego nakazy Prawa, dochowującego wierności Bogu swoich ojców i ofiarnie poświęcającego się czynom miłosierdzia wobec swoich rodaków, nawet za cenę własnego bezpieczeństwa. Bezgraniczna wierność i ufność sędziwego wygnańca w obliczu nieszczęść zadziwia. Przecież w rozumieniu Prawa i proroków przyczyną nieszczęść spotykających ludzi jest ich własny grzech, a Tobiasz – w odróżnieniu od swoich rodaków – jawi nam się jako człowiek doskonale prawy. Jak sam uważa, cierpi z powodu grzechów własnego narodu. Choć nie poddał się grzechowi, a wręcz jest przykładem życia cnotliwego, to jednak spotykają go trudne doświadczenia…

W tym świetle naturalnie rodzi się pytanie: Dlaczego taki prawy człowiek doświadcza tyle cierpienia i trudności? Na pierwszy rzut oka jawią się one jako albo naturalne konsekwencje ponoszonego ryzyka, gdy chodzi o nielegalne grzebanie zabitych rodaków, albo po prostu jako zwykły przypadek, gdy Tobiasz niespodziewanie traci wzrok. A jednak, przypatrując się dziejom księgi w całości, zauważamy, że nie są one oderwane od siebie, lecz stanowią część czegoś większego; są wydarzeniami, które Bóg wykorzystuje do realizacji wiadomych tylko Jemu zamiarów.

Wobec doświadczanych prób Tobiasz w swojej wierności zachowuje postawę trwałego zaufania. Nie skarży się na niesprawiedliwego Boga. Odważy się zwrócić do Najwyższego dopiero wtedy, gdy zostaje niesłusznie oskarżony przez najbliższego człowieka – swoją żonę. Wie, że Pan, który zawsze jest przy nim, zna go dogłębnie, więc nie musi Bogu nic udowadniać. Po prostu ufa. I to zaufanie, a nawet pewność bliskości Boga zdradza się w przygotowaniach do własnej śmierci, które podejmuje pewny, że Pan usłyszał jego pełną żalu modlitwę. Postawa tego udręczonego doświadczeniem Izraelity wzbudza podziw, ponieważ jest wielkim świadectwem wiary w sytuacji, gdy – jak się wydaje – wiara straciła wszystkie podstawy, a Bóg się oddalił.

Księga Tobiasza z pewnością jest księgą dramatyczną. Przeplatają się w niej wierność i próba, bohaterstwo i cierpienie, ufność i ocalenie, nadzieja i niezrozumienie. Dramat Tobiasza opisano, ujawniając dyskretne działanie Boga, które nadaje sens wszystkiemu, co dzieje się w życiu bohaterów księgi. A gdyby tak spojrzeć na los rodziny Tobiasza tylko ich oczami? Przeżyć ich dramat wraz z nimi, nie mając pewności o Bogu, który bezsprzecznie słyszy modlitwy Tobiasza i Sary; nie uświadamiając sobie prawdziwej tożsamości anioła Rafała; mając tylko wiarę i nadzieję? Pewnie w tej chwili historia Tobiasza stałaby się nam bliższa i każdy bez trudu dostrzegłby w Księdze Tobiasza księgę własnego życia.