Wczesne objawy raka

fot. depositphotos.com

Wspólną cechą chorób nowotworowych jest pojawienie się w naszym organizmie grupy komórek, które dzielą się w sposób niekontrolowany, nie różnicują się w normalne komórki oraz stają się nieśmiertelne. W konsekwencji dochodzi do zajęcia tkanek lub całych organów i wyniszczenia organizmu. Nowotwór we wczesnej fazie rozwoju często nie daje żadnych objawów lub objawy te są skąpe i mało charakterystyczne. W niniejszym artykule przedstawię jedynie najczęściej występujące objawy, które powinny wzbudzić naszą czujność i skłonić do zgłoszenia się do lekarza.

Sygnały alarmowe

Objawy, które mogą świadczyć o chorobie nowotworowej to:

  1. Niezamierzona utrata masy ciała. Jest to jeden z najczęstszych objawów choroby nowotworowej – może towarzyszyć rakowi płuca, trzustki czy jelita grubego. Niepokój powinien wzbudzić spadek o około 10% dotychczasowej masy ciała w ciągu miesiąca. Czasem pacjenci zauważają po prostu, że ubrania stają się na nich za luźne. Jeśli nie wynika to ze świadomie podjętej diety i aktywności fizycznej, zawsze budzi niepokój i wymaga poszukiwania przyczyny.
  2. Suchy, uporczywy, zwłaszcza trwający kilka tygodni, może być pierwszym sygnałem raka płuc. Czasem plwocina jest podbarwiona na różowo lub z domieszką krwi – to zawsze powinno wzbudzić tzw. czujność onkologiczną, chociaż ten objaw może towarzyszyć również zapaleniu oskrzeli lub gruźlicy.
  3. Utrzymywanie się jej powyżej dwóch tygodni – zwłaszcza u osoby, która pali papierosy – może być pierwszym objawem raka krtani. Lekarz rodzinny na podstawie badania i wywiadu określa wskazania do skierowania do laryngologa, który zajmuje się szczegółową diagnostyką w tym kierunku.
  4. Ból. Przykładowo w raku trzustki występują silne bóle w nadbrzuszu, promieniujące do pleców, natomiast w szpiczaku (rodzaj nowotworu krwi) pierwszym objawem może być ból pleców w okolicy lędźwiowej, mylony początkowo z chorobą zwyrodnieniową. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że chociaż ból może być objawem raka, to samo myślenie: „Nic mnie nie boli, więc jestem zdrowy/a”, jest błędne i prowadzi do opóźnienia diagnostyki.
  5. Zmiana rytmu wypróżnień. Biegunki, zaparcia, krew w stolcu, czarny stolec, stolec cienki, tzw. ołówkowaty – są to bardzo niepokojące objawy i wymagają w pierwszej kolejności wykonania kolonoskopii celem dokładnej oceny jelita grubego. Warto jednak zrobić to badanie jeszcze przed wystąpieniem objawów. Kolonoskopia jest bowiem rekomendowana u osób po 50. roku życia raz na 10 lat.
  6. Obecność krwi w moczu może wynikać z wielu chorób, np. infekcji pęcherza moczowego lub kamicy nerkowej. Niemniej jednak zawsze należy wziąć pod uwagę tło nowotworowe, zwłaszcza jeśli osoba pali papierosy.
  7. Powiększone węzły chłonne. Możemy je znaleźć na szyi, w okolicy pach oraz pachwin. Jeśli ich powiększenie nie wynika z infekcji, należy wykonać badanie USG i ewentualnie pobrać cały węzeł do oceny histopatologicznej.
  8. Zmiana guzowata w piersi lub wciągnięcie brodawki sutka. Takie objawy budzą obawę wystąpienia raka piersi. Trzeba jednak zaznaczyć, że są to sygnały stosunkowo późne i należy dążyć do wcześniejszego wykrywania raka. Do tego służą badania przesiewowe. Kobiety między 50. a 69. rokiem życia co dwa lata powinny brać udział w bezpłatnym badaniu mammograficznym w ramach programu NFZ.
  9. Gorączka. Wystąpienie gorączki najczęściej kojarzymy z infekcją, czasami jednak występuje w przebiegu choroby nowotworowej, np. białaczki, chłoniaka lub raka nerki.
  10. Trudności w połykaniu. Ból podczas przełykania pokarmów, krztuszenie się, dyskomfort podczas jedzenia – to mogą być objawy raka przełyku, dlatego ich wystąpienie wymaga wykonania gastroskopii.
  11. Bóle głowy. Te, którym towarzyszą nudności, wymioty, narastająca senność, problemy z koncentracją, mogą być objawem guza mózgu. O skierowaniu pacjenta na TK głowy zawsze decyduje lekarz po dokładnym zbadaniu chorego i rozważeniu innych przyczyn.
  12. Owrzodzenia na wardze lub w jamie ustnej. Trudno gojące się zmiany w tych okolicach, szczególnie u osób palących papierosy lub nadużywających alkoholu, mogą mieć podłoże nowotworowe. Wymagane jest wówczas pobranie wycinków z okolicy zmiany i ocena histopatologiczna pod mikroskopem.
  13. Powiększające się znamię. Jeśli zauważymy na swojej skórze znamię, które szybko się powiększa, krwawi lub ma nieregularne obrysy, powinniśmy niezwłocznie udać się do dermatologa, który oceni je w powiększeniu i zdecyduje o konieczności wycięcia.

Badajmy się!

Część ludzi tak bardzo boi się rozpoznania u siebie choroby nowotworowej, że zwleka ze zgłoszeniem się na badania. Dlatego trzeba podkreślić, że im wcześniej zostanie wykryta choroba, tym większa jest szansa na wyleczenie. Oczywiście wszystko zależy od tego, o jakim nowotworze mówimy, ale coraz częściej to rozpoznanie nie jest wyrokiem, dlatego warto się w tym zakresie edukować i w razie niepokojących objawów szukać pomocy.

Pragnę jednak uspokoić, że nie każdy z powyższych objawów świadczy od razu, że mamy raka. Nie można popadać w panikę, gdyż może istnieć inne, mniej poważne wyjaśnienie tych dolegliwości. Trzeba po prostu zgłosić się do lekarza i ewentualnie wykonać odpowiednie badania.

Kiedy tęsknota staje się chorobą

Kiedy tęsknota staje się chorobą

Słowo „nostalgia” pochodzi z języka greckiego i jest złożeniem dwóch wyrazów: νόστος (nostos), co oznacza „powrót do domu” lub „powrót”, oraz ἄλγος (algos), oznaczającego „ból” lub „cierpienie”.