Małe miasto wielkiego Świętego

fot. depositphotos.com

Korzenie miejscowości San Giovanni Rotondo sięgają czasów starożytnych. Zostało założone w 1095 roku i powstało na ruinach zniszczonej przez trzęsienie ziemi wsi, której historia bierze początek w IV wieku p.n.e. Szacuje się, że w tym właśnie okresie, ok. IV i III wieku p.n.e., Rzymianie wznieśli tu świątynię poświęconą najpierw Apollinowi, później Weście, a na końcu Janusowi – pogańskim bogom z panteonu starożytnego Rzymu. Świątynia ta miała okrągłą formę, dlatego nazywano ją La Rotonda. Gdy czasy pogaństwa w Cesarstwie Rzymskim przeminęły, świątynię zburzono, a na jej miejscu wybudowano kościół poświęcony św. Janowi Chrzcicielowi. I choć rozwój chrześcijaństwa zacierał pogańskie ślady, świątynię nadal jednak nazywano Rotundą, tyle że teraz Rotundą św. Jana. Od tego określenia pochodzi nazwa miasta – San Giovanni Rotondo.

Położone na zboczu góry, ufortyfikowane w późniejszych czasach miasteczko znajdowało się na ważnym szlaku pielgrzymkowym. Podążający do Monte Sant’Angelo pielgrzymi, po postojach w sanktuarium Matki Bożej w Stignano i św. Mateusza w San Marco in Lamis, prawie zawsze zatrzymywali się w San Giovanni Rotondo. Jednym z nich w 1222 roku okazał się św. Franciszek z Asyżu, który odwiedził miasteczko właśnie w drodze powrotnej z Groty św. Michała Archanioła.

Historia życia zakonnego w San Giovanni Rotondo sięga lat 1538-1540. W tym czasie do miasteczka przybyli kapucyni, którzy dzięki pozwoleniu abpa Siponto, późniejszego papieża Juliusza III, oraz wsparciu mieszkańców założyli w tym miejscu swój klasztor. Zbudowali także mały kościółek. Jednak w 1624 roku cała miejscowość wraz z zabudowaniami klasztornymi została zniszczona przez kolejne w tym miejscu trzęsienie ziemi. Po pięciu latach klasztor został odnowiony, a na nowo konsekrowana świątynia przyjęła tytuł Matki Bożej Łaskawej (Santa Maria delle Grazie) – opiekunki miasta. W późniejszych latach, w związku z dwukrotną kasatą zakonu, kapucyni kilkakrotnie opuszczali klasztor, lecz ostatecznie powrócili na stałe w 1909 roku, żeby kilka lat później przyjąć pod swój dach przyszłego świętego – o. Pio.

Stary kościółek, ciągle przebudowywany z powodu częstych trzęsień ziemi, przetrwał do naszych czasów. Mimo zmian architektonicznych, zachował swoją specyficzną atmosferę, zachęcającą do modlitwy i skupienia. To tutaj, przy bocznym ołtarzu, poświęconym św. Franciszkowi, o. Pio celebrował Msze Święte. Tutaj, w stojącym po lewej stronie konfesjonale, spowiadał od 1935 roku aż do końca swego życia. Dzisiaj konfesjonał o. Pio jest oddzielony szybą, za którą można zobaczyć liczne karteczki wrzucane przez wiernych z prośbami o wstawiennictwo świętego zakonnika. W tej małej, przytulnej świątyni znajduje się jeszcze jedno ważne miejsce – chór zakonny, umiejscowiony nad głównym wejściem. Właśnie tam, 20 września 1918 roku, na modlitwie przed cyprysowym krzyżem o. Pio otrzymał stygmaty.

Z czasem rosnący rozgłos o świętym stygmatyku zaczął przyciągać coraz to liczniejszych pielgrzymów i stary kościółek został „wszczepiony” w bazylikę, wybudowaną w latach 1956-1959, a dedykowaną również Matce Bożej Łaskawej. Od tego momentu swoje Msze Święte o. Pio celebrował już przy głównym ołtarzu bazyliki, umieszczonym w nawie głównej. W tymże kościele, w 1966 roku, o. Pio poświęcił nowe organy, składające się z 4860 piszczałek.

Z bogato ustrojoną bazyliką kontrastowała skromna cela klasztorna, w której Święty spędził całe swoje życie zakonne. W udostępnionej do zwiedzania części konwentu można zobaczyć skromny i bardzo prosty wystrój pokoju Świętego, na który składają się: krucyfiks, szafka nocna, biurko, dwa krzesła, skrzynia na bieliznę oraz przymocowana do ściany półka na książki.

Po śmierci, w 1968 roku, ciało stygmatyka zostało umieszczone w sarkofagu, który aktualnie znajduje się w krypcie bazyliki. Jest pusty, gdyż szczątki i relikwie Świętego zostały przeniesione do nowego, oddanego do użytku w 2004 roku kościoła, oddalonego od bazyliki o kilkaset metrów. Ogromna świątynia jest w stanie pomieścić nawet 10 000 pielgrzymów, lecz jej główną częścią jest kaplica, w której od 2010 roku spoczywa ciało Świętego. Aby tam dojść, trzeba przejść przez długi korytarz, udekorowany mozaikami autorstwa o. Marko Ivana Rupnika, przedstawiającymi sceny z życia o. Pio po prawej stronie i św. Franciszka po lewej. Sarkofag jest natomiast umieszczony w środku filara podtrzymującego całą budowlę. Można go oglądać przez mały otwór, przypominający ranę w boku Chrystusa. Wkładając rękę w „ranę Serca Zbawiciela”, nawiedzający mogą dotknąć trumny zakonnika, który całym swoim życiem nieustannie świadczył o Bożej miłości.